Tačno prije stotinu godina Pljevljaci su se počeli organizovano boriti protiv požara. Taj veliki jubilej, vrijedan pažnje, ipak neće biti svečano obilježen, jer je u formiranje prve vatrogasne jedinice u tom grad bila umiješana Austrougarska.
Ovogodišnjim planom rada Službe zaštite i spašavanje, koja baštini tradiciju vatrogastva u Pljevljima, nijesmo planirali obilježavanje jubileja. Prvo vatrogasno društvo u Pljevljima formirala je Austrougarska, koja je u to vrijeme na ovim prostorima bila okupaciona vlast, sa svim svojim negativnim obilježjima. Mišljenja smo da zbog toga taj jubilej ne treba svečano obilježavati, što ne znači da se odričemo onog što su naše kolege u ta davna vremena radile. Naprotiv, vrlo rado čuvamo sjećanje na njih i sva svjedočenja vezana i za te prve, kao i kasnije organizovane borbe protiv požara. Ti prvi vatrogasci korektno su radili svoj posao, i to u teškim uslovima, zbog čega im treba odati priznanje – objašnjava Ratko Pejović, komandir odjeljenja za preventivu, održavanje i logistiku Službe zaštite i spašavanja opštine Pljevlja.
Goloruki
Prvo vatrogasno društvo u Pljevljima funkcionisalo je na dobrovoljnim osnovama, mada je bilo slučajeva da se jednokratnom novčanom naknadom nagradi i po 20 vatrogasaca. Društvo je nastalo iz nužde, jer je vatra često pohodila drvene dućane, grijane mangolom, zbog čega su, sasvim logično, upravo zanatlije činile većinu njegovih članova.
To društvo je radilo sa prekidima sve do 1933. godine, kada je formirano novo, ovog puta od strane građana, opet na dobrovoljnoj osnovi. Društvo je brojalo 73 člana. Bile su to zanatlije i radnici, starosti do 35 godina. Drugi svjetski rat je prekinuo rad te vatrogasne ekipe, ali je on obnovljen odmah nakon oslobođenja, 1946. godine, odlukom Narodnog odbora sreza Pljevalja. Suočeni sa nedostatkom opreme i oskudicom, vatrogasci su gasili požare, i velike i male, praktično goloruki, običnim kantama za vodu, sve do1948. godine. Tada počinje organizovani rad društva, nabavlja se prva vatrogasna oprema – motorne pumpe, crijeva… Četiri godine kasnije nabavljena su i prva vatrogasna kola. Bila je to „praga“ sa 1500 litara vode. Vatrogasna jedinica je tada brojala preko 100 članova, uglavnom radnika. Godine, 1962. dolazi do formiranja Opštinskog vatrogasnog saveza za teritorije Pljevalja i Žabljaka, koji je, na čelu sa predsjednikom Milosavom Ćosovićem, trebalo da otkloni mnoge nedostatke u funkcionisanju vatrogasnih službi – priča Pejović.
Profesionalizacija
Do potpune profesionalizacije i osnivanja Vatrogasne jedinice opštine Pljevlja došlo je odlukom Skupštine opštine, 3. jula 1991. godine. Posebna pažnja posvećena je izradi operativnih planova i plana zaštite od požara za cijelu opštinu. Vatrogasci, u skladu sa zakonom, polažu stručne ispite, što ranije nijesu morali. Do transformacije vatrogasne jedinice u Službu zaštite i spašavanja dolazi 2008. godine, sa zadatkom da spašava ljude i imovinu od požara i elementarnih nepogoda i svih situacija u kojima su ljudi i imovina ugroženi. Služba danas ima 32 zaposlena, a dežurstvo je organizovano po četvorobrigadnom sistemu. Značajan broj zaposlenih završio je specijalističke obuke iz svih oblasti zaštite i spašavanja. – Služba se i danas suočava sa problemima koji su mučili prethodne generacije vatrogasaca – nedostatkom tehničkih sredstava i opreme i zastarjelošću postojeće. Ali, i pored toga, ni u ovoj službi, kao ni u prethodnim vatrogasnim jedinicama, ni jednog momenta nije dovedeno u pitanje izvršavanje osnovne misije – pomoći, sačuvati i spasiti ljudske živote i imovinu. U proteklih deset godina, recimo, imali smo ukupno 2.595 intervencija, najčešće u avgustu – rekao je Pejović.
Komandiri i nagrade
Mustafa Zuković, Bahrija Bahić i Mađen Simović su, kao komandiri, obilježili prošlost pljevaljskih vatogasaca. Zuković je postao vatrogasac 1933. godine, a ubrzo i prvi odjelni vođa u dobrovoljnoj vatrogasnoj četi. Jedno vrijeme bio je volonterski, a od 1948. godine i profesionalni komandir, sve do odlaska u penziju 1972. godine. Bio je vatrogasni inspektor i predavač Vatrogasnog saveza Crne Gore. Za svoj rad je, pored ostalog, dobio i opštinsku nagradu Pljevalja „20. novembar“. Njega je na mjestu komandira zamijenio Bahrija Brahić. Za svoj rad, pored ostalih nagrada, dobio je i Vatrogasnu zvijezdu prvog reda. Njega, 1990., kada je otišao u penziju, nasljeđuje na komandnom mjestu vatrogasaca Mlađen Simović, penzioner od prošle godine. Među njegovim nagradama ističe se Zahvalnica za posebne zasluge u razvoju sistema zaštite i spašavanja u Crnoj Gori. I vatrogasno društvo je dobitnik brojnih priznanja. Srebrnu zvijezdu I stepena dobilo je od predsjednika Republike Crne Gore, plakete civilne zaštite od Predsjedništva Crne Gore I Saveznog izvršnog vijeća nekadašnje Jugoslavije. Vatrogasno društvo je i dobitnik opštinske nagrade Pljevalja, Vatrogasne zvijezde I stepena od Vatrogasnog saveza Jugoslavije, zlatne medalje od Vatrogasnog saveza Crne Gore i ordena bratstva i jedinstva sa srebrnom zvijezdom…
Sve na portalu
Služba zaštite i spašavanja je u novembu prošle godine pokrenula internet portal, koji uređuje Ratko Pejović.
Svaki oblik komunikacije sa javnošću, bez obzira na temu i povod, na određeni način je i prilika za promociju naše službe, i to je jedan od razloga pokretanja portala. Na portalu svi zainteresovani mogu pogledati istoriju Pljevalja i, posebno, vatrogastva. Sve što građane interesuje o pljevaljskim vatrogascima nekad i sad, od imena do arhivskih fotografija, o aktuelnim dešavanjima i opremljenosti sadašnje službe, nalazi se na portalu. Posebna pažnja se posvećuje informisanju građana o dnevnim događajima, vezanim za Službu zaštite i spašavanja. Sadržaj se ažurira svakodnevno, a informacije o obimu i vrsti intervencija idu na portal odmah nakon povratka vatrogasaca sa terena. Interesovanje za portal je veliko, što potvrđuje i podatak da smo za četiri mjeseca imali preko 11.000 posjeta – rekao je Ratko Pejović.
Vatrogasci svirali i na sahranama
U okviru pljevaljskog Vatrogasnog društva, od 1946. do 1958. godine, radila je bleh muzika, sa istaknutim muzičarom, kapelnikom Dragišom Pelcom.
Svako bolje vatrogasno društvo, sa tradicijom, imalo je bleh muziku, pa tako i pljevaljsko. Ona je regrutovala kadar za vatrogasnu jedinicu, a često je, u saradnji sa pozorišnom sekcijom društva „Bratstvo“, uzimala učešće u pozorišnim predstavama i priređivala promenadne koncerte. Nije bilo praznika a da ga muzičari vatrogasci nijesu uljepšali svojom svirkom. I sahranama je ona davala poseban ton.
Izvor: Pobjeda
